Standpunten

Zwerfafval van sigarettenpeuken
Sigarettenpeuken die achteloos worden weggeworpen vormen een probleem. Niet alleen vanwege het zwerfafval in onze leefomgeving, maar ook omdat een deel van de peuken uiteindelijk in onze oceanen terechtkomt. Hoewel de filters gemaakt zijn van natuurlijk cellulose (bioplastic) breekt het maar langzaam af in de natuur. Daardoor dragen sigarettenfilters bij aan de verontreiniging van het (zee)milieu.

Het bestrijden van zwerfafval is een complexe zaak die een aanpak op vele fronten vereist. Allereerst moeten acties gericht worden op het verbeteren van het wegwerpgedrag: consumenten moeten worden voorgelicht een peuk niet zomaar op straat of in de natuur te gooien. Daarnaast moeten er voldoende voorzieningen beschikbaar zijn waarin de consument de peuk netjes kan deponeren. Bovendien moet technische innovatie worden gestimuleerd om duurzame alternatieven voor de kunststofhoudende filters te ontwikkelen. Ten slotte: er moet een solide systeem voor afvalinzameling en –verwerking zijn.

Verantwoordelijkheid bedrijfsleven
De tabaksindustrie heeft daarin ook een verantwoordelijkheid. Die verantwoordelijkheid wordt beschreven in de Richtlijn van de Europese Unie over kunststoffen voor enkelvoudig gebruik (SUP = Single Use Plastics). Die richtlijn heeft betrekking op een groot aantal verschillende producten: van drankflesjes en ballonnen tot snoepverpakkingen en sigaretten. Sigarettenfabrikanten krijgen te maken met de volgende acties: er komt informatie op de verpakkingen om de consument te wijzen op de aanwezigheid van kunststof. Daarnaast komen er campagnes om het publiek te informeren over hoe een consument zich op de juiste wijze kan ontdoen van de peuk. En ten slotte gaan de fabrikanten meebetalen aan de kosten voor het opruimen en verwerken van dit afval.

VSK en haar leden onderschrijven de doelstellingen van de SUP richtlijn.
Wij bepleiten dan ook dat de Nederlandse overheid bij de transpositie van de SUP richtlijn innovatie ten aanzien van duurzame alternatieven voor kunststofhoudende filters stimuleert, zoals de richtlijn voorschrijft. De regeling die het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voorbereidt dient, eveneens conform de Europese richtlijn, er zorg voor te dragen dat de kosten die opgelegd gaan worden aan producenten voor het inzamelen en verwerken van plastic zwerfafval niet meer bedragen dan noodzakelijk is om die werkzaamheden kosten-efficiënt te kunnen uitvoeren.

Samenwerking en overleg
Preventie en bestrijding van zwerfafval is complex en veelomvattend. Dat vraagt om een gezamenlijke inzet van publieke en private organisaties, uiteenlopend van het Rijk en gemeenten tot het bedrijfsleven. We pleiten dan ook voor een publiek-private aanpak, met op regelmatige basis overleg, waarin kennis, middelen en uitvoering worden gecombineerd om de gestelde doelen te halen.

En ten slotte zijn wij van mening dat alle producenten van alle betrokken productsoorten gelijkelijk hun eigen verantwoordelijkheid moeten kunnen nemen om, in goed overleg met de overheid en andere betrokken partijen, naar beste inzicht die maatregelen uit te voeren die het meest geschikt zijn om de gestelde doelen te halen