Record hoeveelheid tabak uit buitenland gehaald

20 oktober 2023

Den Haag, 20 oktober 2023 - Steeds meer mensen halen hun shag en sigaretten uit het buitenland. De hoeveelheid tabak die afkomstig is uit onze buurlanden, is in het derde kwartaal van 2023 naar een recordhoogte gestegen. De grensoverschrijdende handel is op het hoogste niveau ooit gemeten. Vooral in de grensstreken is er sprake van een verdere toename. Dat blijkt uit onderzoek van Kantar, in opdracht van VSK, de brancheorganisatie van tabaksfabrikanten. 

Al vele jaren laat VSK onderzoeken hoe consumenten reageren op prijsverschillen met het buitenland. Om roken te ontmoedigen zet de Nederlandse overheid in op massieve prijsstijgingen. In april van dit jaar werd de accijns op sigaretten met € 1,22 verhoogd en die op shag met € 3,05. “Het effect van deze grote prijsstijging is nu dus duidelijk zichtbaar”, zegt Jan Hein Sträter van VSK. “In Nederland wordt nauwelijks minder gerookt dan een jaar geleden. Omdat tabak in omliggende landen een stuk goedkoper is, halen mensen deze simpelweg over de grens.” Over sigaretten en shag uit het buitenland wordt in Nederland geen belasting (accijns of btw) betaald, wat tot 1,4 miljard verlies voor de staatskas leidde. 

Tabakstoerisme vooral naar Duitsland

In het derde kwartaal van 2023 is 36% van alle pakjes shag van buitenlandse oorsprong, in 2022 was dit 24% en in het eerste kwartaal van dit jaar 26%. Ten opzichte van de prijsverhoging van afgelopen april is de hoeveelheid in het buitenland gekochte shag met 38% gestegen. In de zomermaanden verwelkomden vooral de Oosterburen de meeste ‘tabakstoeristen’. 21% van de verpakkingen is afkomstig uit Duitsland en ook dit is gestegen ten opzichte van het eerste kwartaal.

Als het gaat om sigaretten werden 25% van alle pakjes afgelopen maanden in het buitenland gekocht. In de afgelopen jaren was dit gemiddeld nog 14%; een stijging van maar liefst 78%.

Nederlandse winkelier de dupe
De grootste hoeveelheid buitenlandse tabak wordt gekocht door Nederlanders in de grensprovincies. In het oosten en zuiden haalt inmiddels meer dan de helft van de rokers z'n shag bij de buren: 59% in de Belgische grensstreek en 54% in de Duitse grenstreek.

Sigaretten worden door 49% van de deelnemers aan het Kantar-onderzoek in de Duitse grenstreek gekocht en ook in de Belgische grenstreek stijgt dit aantal flink, naar 38%. 

“Wij zouden het liefst zien dat er over in Nederland gerookte tabak in ons land belasting wordt betaald. Dat helpt de Nederlandse economie natuurlijk. En voor de Nederlandse tabaks- en gemakswinkels is het stelselmatig in het buitenland halen van sigaretten en shag al helemaal een ramp. Sommige ondernemers in ons land hebben sinds de laatste prijsverhoging in april al te maken met 30% omzetdaling. Tegelijkertijd begrijpen we dat de enorme prijsverschillen tussen Nederland en andere Europese landen mensen de grens overjagen”, aldus de VSK.

Tabak wordt in 2024 nóg duurder

In de in september gepubliceerde Miljoenennota werd aangekondigd dat tabak volgend jaar nóg duurder wordt dan aanvankelijk gepland. Dan kost een pakje van twintig sigaretten € 13,-. Voor een pakje shag van 50 gram betaal je dan 25 euro in Nederland, in Duitsland ongeveer 14 euro. De branchevereniging voorspelt dat illegale handel na de volgende prijsstijging ‘helemaal door het dak schiet’. 

Volgens de branchevereniging líj?kt het of met de hogere accijns een gat in de begroting wordt gedicht. “Maar in de praktijk zullen de inkomsten alleen maar afnemen. Om te voorkomen dat mensen in het buitenland hun tabak gaan halen, kan de overheid beter de hoogte van accijns afstemmen met andere landen, en de effecten van eerdere verhogingen evalueren.

Voor meer informatie, de volledige onderzoeken en interview-aanvragen:
Nationale Smokkel Monitor, nikki@smokkelmonitor.nl, T: 06 – 44 22 32 83

Terug Meer nieuwsberichten